Ailgylchu

Mae ychydig mwy o ailgylchu ac ychydig yn llai o sbwriel yn ffordd y gallwn ni i gyd gymryd camau yn erbyn newid hinsawdd a diogelu ein hamgylchedd.

Mae'r rhan fwyaf ohonom ni’n gwybod bod ailgylchu’n bwysig, ond mae angen i ni ddefnyddio llai o ddeunyddiau crai yn y lle cyntaf. Gallwn ni wneud hyn drwy leihau faint yr ydyn ni’n ei brynu’n newydd ac ailddefnyddio ac atgyweirio eitemau gymaint ag sy’n bosibl. Trwy gadw pethau cyhyd ag y gallwn ni, rydyn ni’n helpu i leihau allyriadau carbon niweidiol a achosir gan weithgynhyrchu, dosbarthu a gwaredu nwyddau.

Beth allwn ni ei wneud?

Dylai’r broses ailgylchu ddechrau wrth i ni feddwl am brynu rhywbeth yn y lle cyntaf. Dydy pawb ddim yn gallu gwneud popeth; gallwn ni i gyd ddim trwsio dillad ac mae’r pethau rydyn ni’n eu prynu yn aml yn dod mewn deunydd pacio, ond mae bob amser rhywbeth y gallwn ni ei wneud. Dyma ychydig o gamau i'w cymryd i geisio osgoi'r angen i ailgylchu cymaint:

Cwtogi ar faint rydyn ni’n ei brynu’n newydd

Mae dim ond prynu’r hyn sydd ei angen arnom yn ffordd wych o osgoi a lleihau gwastraff. Gallwn ni hefyd ddefnyddio ein pŵer prynu i ddewis cynhyrchion sydd â llai o ddeunydd pacio, osgoi cynhyrchion untro, ailddefnyddio cynwysyddion bwyd ac ail-lenwi ein poteli dŵr yn hytrach na phrynu diodydd pan fyddwn ni allan.

Cadw ac ailbwrpasu

Gallwn gadw’r pethau sydd gennym gyhyd ag y bo modd neu droi’n greadigol a dod o hyd i ffyrdd amgen o’u defnyddio. Mae ailbwrpasu’n ffordd wych o greu rhywbeth newydd allan o gynhyrchion diangen neu hen.

Rhentu neu fenthyca

Gallwch chi rentu neu fenthyca offer garddio a DIY, offer gwersylla a llawer mwy. Dysgwch fwy am yr hyn y gallwch ei fenthyca a sut gan Lyfrgell Pethau.

Ailddefnyddio ac atgyweirio

Yr hiraf y byddwn yn dal i ddefnyddio pethau, po leiaf o adnoddau gwerthfawr yr ydyn ni’n eu defnyddio. Gallwn ni fynd â phethau i gael eu hatgyweirio (neu eu hatgyweirio ein hunain os oes gennym ni’r sgiliau), rhoddi pethau nad oes eu hangen arnom ni mwyach i siopau elusen, mynd â nhw i gyfleusterau ailddefnyddio neu eu gwerthu ar wefannau gwerthu ail-law.

Os ydyn ni wedi gwneud popeth o fewn ein gallu i leihau ac ailddefnyddio, mae'n bryd ailgylchu. Sut allwn ni wneud hyn yn well?

Adnabod eich biniau

Beth sy'n mynd yn y bin ailgylchu gwyrdd? Dysgwch fwy am yr hyn y gellir ac na ellir ei ailgylchu – gellir ailgylchu poteli gwag persawr a phersawr ôl-eillio gartref er enghraifft ond nid gwydrau yfed eto.

Cwtogi ar blastig untro

Ydych chi wedi ystyried a yw’n bosibl ailgylchu plastig untro? Mae’r ateb yn dibynnu ar y math o blastig a’r opsiynau ailgylchu sydd ar gael yn eich ardal chi. Mae pob cyngor yng Nghymru yn casglu poteli, potiau, tybiau a hambyrddau plastig. Bydd angen mynd â mathau eraill o blastig i fannau ailgylchu y tu allan i'r cartref, darganfyddwch fwy yma.

Pam gweithredu?

Rydyn ni i gyd wedi gweithio gyda’n gilydd yng Nghymru i ailgylchu cymaint ag sy’n bosibl. Mae mwy y gallwn ni gyd ei wneud o hyd, i adeiladu ar yr hyn yr ydyn ni eisoes wedi'i gyflawni a chyrraedd sefyllfa ddiwastraff. Mae hyn yn golygu, oherwydd ailddefnyddio ac ailgylchu, nad oes fawr ddim yn cael ei gladdu na’i losgi. Gyda’n gilydd, gallwn:

Leihau ein heffaith ar yr amgylchedd

Daw 45% o’n hallyriadau tŷ gwydr o’r cynhyrchion yr ydyn ni’n eu defnyddio a’u prynu. Y ffordd orau o atal hyn yw drwy leihau faint o sbwriel yr ydyn ni’n ei gynhyrchu drwy gwtogi ar faint yr ydyn ni’n ei brynu’n newydd, ailddefnyddio ac atgyweirio lle gallwn ni ac ailgylchu cymaint ag sy’n bosibl.

Arbed arian

Gallwn arbed arian drwy gwtogi ar yr hyn yr ydyn ni’n ei brynu’n newydd a bod yn fwy effeithlon gyda’r hyn sydd gennym. Er enghraifft, atgyweirio neu ailbwrpasu eitemau yn hytrach na phrynu rhai newydd. Gallwn hefyd roi eitemau nad oes eu hangen arnom i helpu pobl sydd mewn angen. Mae ap rhannu lleol Olio yn fan gwych i gychwyn.

Arbed ynni

Yn aml, mae angen llai o ynni i wneud cynhyrchion o ddeunyddiau eildro o’i gymharu â deunyddiau crai. Mae cynhyrchu alwminiwm newydd o hen gynhyrchion yn defnyddio 95% yn llai o ynni na dechrau o’r dechrau. Mae ailgylchu hefyd yn lleihau’r angen i echdynnu (mwyngloddio, chwarela a thorri coed), puro a phrosesu deunyddiau crai, sy’n lleihau allyriadau carbon.

Gwarchod ein hadnoddau naturiol

Gallwn helpu i warchod yr hyn sy’n weddill o adnoddau naturiol ein planed. Er enghraifft, mae papur wedi’i ailgylchu yn arbed coed a choedwigoedd, sy’n helpu i warchod ein planhigion a’n bywyd gwyllt ac yn lleihau’r defnydd o ddŵr. Gallwn hefyd atal bygythiadau i fywyd gwyllt arfordirol drwy ddefnyddio llai o blastig untro lle bo hynny’n bosibl.